Aarhus đón
tôi bằng cái nắng êm êm, lành lạnh của những ngày cuối tháng Chín. Sau gần ba tiếng ngồi xe lửa từ Copenhagen, bước
ra khỏi ga trung tâm cũng hơn 12 giờ trưa. Hít vào một hơi thật mạnh, có cảm
giác mình hít thở vào cái khí rất “sạch”, sạch hơn cả không khí mình hít thở
trong hai ngày vừa qua cứ tưởng là đã trong lành lắm rồi. Có lẽ do thành phố nhỏ
hơn, ít người hơn và gần biển hơn nên rất thoáng. Và có lẽ sự trẻ trung toát ra
từ những người chung quanh.
Aarhus là
thành phố lớn thứ hai của Đan Mạch, nhưng dân số chỉ vào khoảng 300000 người.
Trong số đó phần lớn là những người trẻ, còn đi học. Đây là thành phố sinh
viên, chỉ mỗi Aarhus university đã có khoảng 35000 sinh viên đang học. Ngoài ra
còn nhiều trường khác nữa nên trên đường bạn gặp người trẻ là đa số. Cũng vì
thế mà các quán cà phê chắc ăn nên làm ra, đi ngõ nào trong phố cũng gặp ít nhất
vài quán.
Thành phố trẻ
nhưng lạ cái là sau khoảng sáu giờ chiều những con phố ngay trung tâm chỉ lác đác vài
người qua lại, hầu hết các hàng quán đều đóng cửa. Mấy dãy bàn ghế bên ngoài được
xếp lại gọn gàng, mấy cây dù cụp xuống buồn hiu, đi một đoạn xa xa mới thấy một vài quán ăn còn sáng đèn. Nhìn từ bên ngoài đố ai biết được
đây là thành phố có nhiều người trẻ. Có lẽ những người chủ không trả nổi tiền
over-time cho nhân viên vì lương bình thường đã quá cao? Hoặc có lẽ nhân viên không
thèm làm thêm vì làm đến năm giờ đã đủ? Hay các bạn trẻ ở thành phố này học rất
chăm? Bao nhiêu câu hỏi đó cứ lảng vảng trong đầu khi tôi nghe vọng tiếng bước
chân của mình qua các con phố.
Aarhus gây ấn
tượng với tôi ở cái nét êm êm, buồn buồn như chính con sông chảy qua thành phố.
Và những người đồng hương tốt bụng.
Chuyện là vầy. Aarhus là một ngả rẽ không định
trước. Ban đầu khi tính đi Đan Mạch tôi chỉ nghĩ tới Copenhagen, ở đó vài ngày
rồi về Dresden. Nhưng trên chuyến tàu từ Hamburg đã bắt gặp hình ảnh Aarhus từ
một trang báo. Cái tên đã thu hút tôi và thế là a-lê-hus. Đã tìm hiểu (sơ sơ)
và đọc một vài trang mạng trước khi đi thì thấy thành phố cũng nhỏ, chỉ có vài
nơi đáng xem nên chỉ mua vé xe ngày trước ngày sau về lại Copenhagen. Đến nơi mới
vỡ lẽ đã quên đọc phần “Sleep”. Cứ nghĩ mình ngủ có một đêm thôi mà đặt chỗ ở
làm gì tốn nhiều thời gian.
Bước ra khỏi
ga nhìn quanh một lượt không thấy hostel, hotel hay chỗ trọ treo bảng chớp tắt như
những ga tôi đã đi qua. Cũng liều không xin tấm bản đồ. Đi tà tà qua
dãy shopping chính trong phố, Stroget, dạo một vòng qua hai ba con đường kế vẫn
chẳng thấy gì nên hơi lo. Qua thêm một con đường nữa thì thấy hai cái khách sạn
nhìn sáng sủa, chắc là đắt lắm nhưng cũng vào hỏi thử. No vacancy. Và giá cho một
phòng đơn tính ra khoảng 160eu/đêm. Là ngày trong tuần mà lại hết phòng, mà sao
mắc thế? Trước khi đi chuyến này tôi đã quyết ở không quá 40e/đêm, chỗ nào hét
giá cao hơn coi như đã mất một vị khách rất duyên dáng lịch sự và ngăn nắp. Mấy
đứa bạn nghe tôi nói vậy đứa nào cũng cười ha hả, đế thêm một câu là nghèo mà
chảnh.
Không nhớ
tên đường là gì nhưng kế bên một trong hai khách sạn là tiệm tạp hóa, bán đồ hộp
Á Châu. Thấy chữ Việt nên mừng quá tôi liền vào hỏi thăm. Chị chủ tiệm cũng dễ
thương, vui vẻ. Tôi kể sự tình, đi một mình, chỉ cần chỗ ngủ một đêm thôi. Hỏi chị
có biết hostel nào ngay trung tâm không thì chị nói ở đây bao nhiêu năm mà chưa
nghe, chỉ biết khách sạn kia trên đường đi về mỗi ngày, cách đây khoảng 15 phút
bus.
“Em đi thử, chỗ đó xa trung tâm chắc còn chỗ”
Rồi. Mua một vé bus 20DKK
(Danish krone), gần 3eu, đi theo hướng chị chỉ. Đúng là đi khoảng 15 phút đến một
dãy phố, có cái hotel bên đường cũng bề thế. Vào hỏi thử, 175eu/đêm. Tá hỏa.
Phòng đã được đặt hết nhưng anh ở quầy tiếp tân kêu ngồi chờ khoảng nửa tiếng
đi vì có người chưa confirm. Tôi ừ hử nói ra ngoài chút xíu quay lại rồi trốn
luôn.
Đón bus quay
lại tiệm tạp hóa để bắt đền chị chủ.
“Tội nghiệp hôn. Mà đi sao không chuẩn bị
trước, book trước, dù gì cũng là con gái, lại đi một mình”
“Dạ em biết, nhưng
nghĩ giữa tuần đâu đến nỗi nào”.
Lúc này có hai người đang đứng gần quầy chờ
tính tiền. Hai bác đang nói chuyện với nhau, cũng là người Việt. Thấy vậy tôi
liền bắt chuyện rồi hỏi thăm, bác trẻ nói ở gần cảng có hostel, nhìn hơi tối nhưng
có người quen từng ở qua nói cũng ok. Vậy
thì may quá. Bác chỉ sơ sơ cách đi, mà nếu đi không tới thì cứ hỏi người đi đường
họ sẽ chỉ cho lo gì.
Bác lớn tuổi nãy giờ đứng bên
nghe tới lúc mình sắp đi mới lên tiếng.
“Nếu thấy ở không được thì trở lại đây
trước 5:30, bác chở về nhà bác ngủ. Shop của bác ở ngay góc bên kia đường. Nhà
chỉ có bác và bác gái”
Nhìn theo tay bác chỉ thì thấy một shop nho nhỏ ở góc đường
đối diện, bác sách báo, card điện thoại và các thứ linh tinh.
“Dạ, con cám ơn
bác nhiều. Ở được hay không thì chút nữa con cũng sẽ quay lại”.
Thế giới này vẫn
còn lung linh hơn mình tưởng.
Đó là City Sleep-in hostel,
cách ga tầm mười tới mười lăm phút đi bộ. Nghe tên quen quen nhớ tôi đã đọc thấy
cái tên này ở đâu đó. 30eu/đêm, phòng nữ bốn giường. Phía sau cánh cửa là bốn
cái locker rỉ sét, kẻo kẹt và không cái nào đóng lại được.
Tôi là người đầu
tiên vào phòng, chọn cái giường trên cao. Sau đó thêm một cô bạn trẻ người Đức,
từ Munich. Rồi bà bác ho sù sụ, không rõ người nước nào. Buổi tối thêm một cô bạn
trẻ tóc vàng to gấp ba tôi, nhìn tướng đoán vậy thôi. Khi nàng vào chỉ còn một
cái giường trống phía trên bà bác, giường tầng lại thiếu cái thang. Tôi quên cô
ấy leo lên leo xuống bằng cách nào mà chỉ nhớ những tiếng chửi tục vang lên suốt
đêm chen lẫn trong từng cơn ho dai dẳng.
Nói lại chuyện
hôm qua sau khi check-in đã quay trở lại cám ơn mấy bác đồng hương như đã hứa.
Trời vừa tắt nắng mà trên đường vắng tanh, chỉ lưa thưa vài người qua lại. Mới
đầu tính đi vòng vòng trung tâm nhưng thấy vắng quá cũng buồn nên mua một cái
burger rồi vừa gặm vừa tán gẫu với mấy bác. Trò chuyện tôi được biết thêm cuộc
sống của người Việt mình bên này, và xã hội bên này nói chung.
Đan Mạch và
các nước Bắc Âu được nhiều người biết đến như là “welfare state”, theo nghĩa
bình dân là các nước này tài nguyên dồi dào, dân ít nên chính phủ rất “cưng”
người dân. Nếu bạn không có việc làm chính phủ sẽ nuôi, không phải sợ đói sợ
rét. Cuộc sống đầy đủ ít lo toan hiện rõ ra bề mặt của thành phố, với những
gương mặt thoáng qua trên đường. Họ khoan thai, và “lành”. Cái bon chen xô bồ của
nhiều thành phố ở Châu Âu tôi đã qua dường như vắng mặt nơi đây. Bạn có thể vô
tư đi lại không cần lúc nào cũng kè kè các đồ cá nhân, không sợ bị cướp giật
hay móc túi.
Chỉ có điều tiếng Đan Mạch là một trong những thứ tiếng khó học nhất,
cả viết và nói nên đối với người di dân chắc học tiếng Anh để giao tiếp sẽ dễ
dàng hơn. Hầu hết những người tôi gặp ai cũng giao tiếp bằng tiếng Anh rất sỏi.
Cách để nhận biết chữ Đan Mạch là có dấu gạch chéo trong chữ O và trên chữ A có
cái vòng tròn nhỏ như kiểu mình viết độ C và hay thấy chữ a với e viết liền
nhau. Trên chữ A trong Aarhus khi viết có vòng tròn bé xíu này.
Trên đường về
hostel tôi đã đi lạc một vòng, nhờ vậy mà thấy được vài nơi nổi bật. Nhìn thấy Aarhus
Cathedral, nơi vừa là biểu tượng vừa là nhà thờ lớn nhất thành phố này và dài
nhất Đan Mạch (93m). Được bắt đầu xây dựng vào thế kỷ 12 nhưng đến giữa thế kỷ
14 mới hoàn tất. Kiến trúc bên trong ngay từ đầu được xây như kiểu các nhà thờ
bên Rome nhưng vào khoảng 1449 đã được xây sửa lại theo kiểu Gothic và giữ cho
đến hiện tại. Kế bên là Aarhus Cathedral school cũng được xây cùng thời, trên
800 năm, cho đến bây giờ vẫn là trường trung học lâu đời nhất trên thế giới ( các con số lấy từ internet)
Đi ngang qua
Aarhus theatre lúc đó đã đóng cửa, êm ru. Chỉ thấy một cô bé khoảng năm sáu tuổi
mặc đầm rất xinh đang nhảy cò cò phía trước trong khi mẹ đang nói điện thoại.
Đi ngang cái
bar có bảng hiệu đỏ chói “The Australian Bar”, thiệt có chút nhớ nhà. Tính tạt vào uống chút gì đó cho ấm người nhưng
thang lang cả ngày hơi mệt thôi về nghỉ sớm mai đi dạo tiếp. Mà nghĩ lại uống phải có bạn có bồ mới vui, lại lâu xỉn chứ uống một mình mau gục.
Sau một đêm
ngủ chập chờn, mở mắt ra là một ngày đẹp trời. Ăn sáng ngay hostel, đơn giản chỉ
bánh mì, jam, và một trái táo. Thấy trong phòng ăn sáng toàn là mấy em choai
choai nên mới hỏi anh phục vụ xem ở đây sắp có vụ việc gì hay sao mà nhiều người
trẻ thế. Anh này cho biết là sắp khai giảng năm học mới, trong lúc chờ lấy phòng
ký túc xá/nội trú các bạn này phải tự kiếm chỗ ở để chờ. A ha, chắc đây là lý
do tại sao chỗ trọ nào cũng hết phòng.
Điểm đến đầy
tiên là ARos, viện bảo tàng nghệ thuật lớn ở đây (Aarhus Art Museum). Ở
đây chủ yếu trưng bày các tranh vẽ, mô hình và các tác phẩm khác của các nghệ
nhân người Đan Mạch. Tôi không rành về nghệ thuật nên chỉ xem sơ qua.
Chỉ nhớ bức
họa tên là En gondolier (A Gondolier) do Ditlev Brunck vẽ vào năm 1832 bằng sơn
dầu trên canvas. Tranh vẽ một anh chèo thuyền đang ngồi trên ghế quay lưng
nhìn ra dòng kênh, đầu chồm qua thành ghế nhìn xuống. Xa xa là các tòa nhà sát
bờ nước, thêm một tháp đồng hồn cao ngất phía sau. Cảnh này như ở Venice.
Tầng trên
cùng của ARos là một vòng tròn 360 độ toàn bằng kính theo màu thứ tự của bảy sắc
cầu vòng, bạn có thể đi vòng quanh bên trong để nhìn toàn cảnh thành phố. Buổi
sáng trên cao lạnh tê, lại nhiều gió. Tôi đi chậm nhìn từ từ. Tự nghĩ ý tưởng
này hay quá nhắc con người ta phải nhìn đời qua lăng kính đủ màu mới sống và tồn
tại vững được. Đi một hồi gặp anh kia cũng đi một mình, thấy tôi liền làm dáng nhờ
chụp dùm tấm hình kỷ niệm. Nhìn bộ máy chụp ảnh đồ sộ, tôi nghĩ anh kén chuyện
hình ảnh nên chẳng thèm lấy điện thoại để selfie.
Nơi để lại ấn
tượng nhiều với tôi là Den Gamle By (The old town). Từ trung tâm có thể đón bus
đến đây nhưng thấy trời nắng trong quá nên tôi đi bộ. Dọc bờ sông Aarhus gần phố
còn thấy nhiều người ngồi phơi nắng, đi xa một chút chẳng còn thấy ai. Cứ thế
tôi đi tà tà. Mất gần nửa tiếng. Đây như
là một khu bảo tàng mở, gồm hơn 70 ngôi nhà xưa từ nhiều nơi trong nước được
đem về đây trên một khu đất khá rộng và được thiết kế như một khu phố ngày xưa
của Đan Mạch.
Có hồ nước, có ghe, có quán ăn, quán cà phê, tiệm bán đồ sứ, các
khu dân cư với vườn rau, cây ăn trái.. Những căn nhà mái xuôi đủ màu, đủ kiểu,
kích cỡ khác nhau nhưng có một điểm chung là nhà gỗ, các thanh gỗ sậm màu nổi
ra bên ngoài. Căn nhà cũ nhất được xây vào năm 1597. Các bảng hiệu hoa văn kiểu
cọ, chữ mờ nhạt. Bắt gặp chiếc xe đạp này có từ năm 1927 trước một cửa tiệm.
Mùa ấm hay vào những ngày khác thì không biết sao chứ khi tôi ghé nơi này khá vắng.
Tôi như “chìm” vào ngày xưa mà không bị ai quấy rầy như những địa điểm du lịch
khác.
Rời Den Gamle By tôi đi trở lại khu trung tâm.
Thời gian
còn lại ở Aarhus tôi mua một ly cà phê ngồi nhâm nhi trên phố ngắm kẻ qua người
lại. Buổi trưa không khí vui vẻ hơn, các quán cà phê, quán ăn khách ngồi đông
vô kể. Thì ra nơi này trẻ thật. Tôi ăn trưa rồi về hostel lấy đồ và ghé ngang
chào mấy bác đồng hương trước khi đón xe về lại Copenhagen. Gặp được bác gái vợ
của bác lớn tuổi đã hứa chở tôi về nhà hôm qua, bác hỏi một câu mà đến giờ mỗi
lần nhớ lại hay kể lại tôi đều cười mém té. “Con ở Úc qua ha, vậy bên đó con ở
làng nào?”
Aarhus chỉ có vậy, đơn giản, mộc mạc,
trẻ trung một cách khác với những thành phố ở Châu Âu nhưng cũng có cái
hay của nó. Chắc đây không phải là điểm “hot” của khách du lịch nhưng một khi
đã ghé qua rồi sẽ lắng lại trong bạn một chút gì đó nhẹ nhàng và một chút ..thơ
Khoác áo choàng khăn chiều lang thang
phố lạ
Nơi những dấu chân in lại chỉ một lần
Ánh nhìn đó vẽ lại thoáng bâng khuâng
Mặc chân trời
nhập nhòa pha xanh pha tím…